به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، در این مراسم با یادآوری اینکه ما مردم شریف و ریشه‌دار ایران را کمتر مواجه کرده‌ایم با تصویر دقیق‌تری از آنچه در گذشته نه‌چندان دور بر سر این مملکت آورده‌اند، گفت: دوره پهلوی دوره سیاهی بود حتی خاک را هم حفظ نکردند. و حالا افرادی دارند تصویری می‌سازند و با داعیه نقد و روایت و مستندات تاریخی، دروغ را به خورد جامعه می‌دهند.
حجت‌الاسلام قمی افزود: رهبر معظم انقلاب، در این راه همه افراد (اعم از ناشران، شاعران، نویسندگان، پژوهشگران و ...) را دعوت کردند به شناساندن واقعیت و خباثتی که با انگیزه دین‌زدایی و کندن ریشه و هویت ایرانی‌ها درحال انجام است. همه باید به زبان خودشان و زاویه دیدی که دارند، حقایق را کاملا زلال روایت کنند و نویسندگان باید نذر کنند تا این توفیق نصیب‌شان شود تا بتوانند در این زمینه قلم بزنند. اگر هنر به مدد نیاید و ننویسد و به تصویر نکشد اثر ماندگاری ندارد. چگونه می‌شود که از کربلا و قیام امام حسین (ع) بگوییم اما درباره خباثت یزیدیان نگوییم؟ چگونه می‌شود درباره شهید اندرزگو گفت اما درباره خباثت پهلوی نگفت؟ نمی‌شود از رشادت شیرزنانی مانند همسر شهید اندرزگو گفت اما درباره کثافت پهلوی و آنچه از جنس رذالت بر این جامعه رفته و خیانت در فرهنگ و هنر حرفی نزنیم؟
وی اظهار امیدواری کرد جشنواره شهید اندرزگو آغاز اتفاقات خوب و مهمی در این زمینه و رقم خوردن نهضت همگانی باشد و افزود: وظیفه ما خدمت کردن است. ما در این زمینه کم‌کاری کرده‌ایم. در دوره‌ای که نشر و کتاب مظلوم است همه باید همکاری کنند تا تکلیف تاریخی که در مقابل آیندگان داریم، را انجام دهیم. ما هم در سازمان تبلیغات اسلامی تلاش می‌کنیم و از هر خدمتی دریغ نمی‌کنیم و در ترویج کتاب می‌کوشیم.
حجت‌الاسلام قمی
انقلاب اسلامی آغازگر فصلی جدید در تاریخ است
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز در این مراسم گفت: انقلاب اسلامی به دلیل مبانی، محتوا، عظمت، سرعت و تاثیرگذاری آن در منطقه و جهان و وسعت دشمنی‌ها با آن، آغازگر فصلی جدید در تاریخ است و بدین جهت عصر انقلاب اسلامی یا عصر امام خمینی (ره) سال‌هاست که تعابیر رایج و شناخته شده‌ای در ادبیات سیاسی ـ اجتماعی معاصر است.
جای تولید و انتشار آثاری در شأن انقلاب خالی است
علی مختارپور، افزود: اما با افسوس باید اذعان کرد به دلایل مختلف و از جمله حوادث گوناگون و متوالی چهار دهه اخیر و نیز بقای برخی نحله‌های فکری مغایر یا حتی معارض تفکر انقلاب اسلامی در بعضی محافل علمی و فرهنگی و بی‌عملی و بدعملی غیرقابل فهم برخی دستگاه‌های مسئول، و علیرغم تولید و تالیف و انتشار آثار متعددی در حوزه‌های مختلف درباره این انقلاب تاریخی و الهی، هنوز جای تولید و انتشار آثاری در شأن این انقلاب، رهبری آن، زمینه‌ها و تاثیرات شگرف آن برای همه مخاطبین مخصوصا نسل جوان که باید اداره کشور را در گام دوم انقلاب اسلامی برعهده گیرد خالی است.
به گفته وی، جوایز و جشنواره‌های متعدد ادبی، فرهنگی در حوزه آثار مکتوب نیز معمولا این موضوع مهم یعنی تاریخ و تفکر انقلاب اسلامی را کمتر مورد توجه قرار داده و یا به‌عنوان موضوعی فرعی در شمار دیگر موضوعات به حساب آورده‌اند.
انقلاب هنوز حرف‌های ناگفته بسیاری برای جهانیان مخصوصا نسل جوان دارد
وی با بیان اینکه جشنواه شهید اندرزگو براساس توجه به این نیاز پایه‌گذاری شد، ویژگی‌های این جشنواره را به شرح ذیل برشمرد:
۱ـ انتخاب نام جشنواره به نام روحانی اصیل، انقلابی و با تقوای معاصر حجت‌الاسلام شهید سیدعلی اندرزگو که الگویی برای روحانیون و نیز تمامی جوانان جهان اسلام است و زندگی او ثابت کرد که می‌توان در عین تقوا و علم آموزی، به کمترین بهره‌مندی از مادیات قناعت کرد و در عین حال بزرگترین صحنه‌های مبارزه علیه رژیم وابسته و سرکوبگر طاغوت را با هنر مبارزه و مقاومت به رخ جهانیان کشید. شهید اندرزگو حجت است برای همه روحانیون که لباس دین بر تن دارند و می‌بایست امثال اندرزگو را الگو و سرمشق خود قرار دهند. اندرزگویی که می‌گفت اگر انقلاب پیروز شود خیابان‌های این کشور را با محاسنم تمیز می‌کنم.
۲ـ موضوع این جشنواره، آثار ادبی و روایت‌های تاریخی و مستند از انقلاب اسلامی است و بر خلوص و پرهیز از هرگونه تسامح، غفلت، التقاط و انحراف پای می‌فشارد.
۳ـ دست‌اندرکاران این جشنواره غالبا از جوانان انقلابی و متدین‌اند که پرچم انقلاب سلامی را در گام دوم نظام مقدس جمهوری اسلامی بر دوش گرفته‌اند.
۴ـ نهادهای پشتیبان این حرکت فرهنگی و انقلابی نیز نهادهایی معتقد و ملتزم به اندیشه و ارزشهای انقلاب اسلامی و رهبری گرانقدر آن هستند.
۵ـ این انقلاب هنوز حرف‌های ناگفته بسیاری برای جهانیان مخصوصا نسل جوان دارد که اگر این ناگفته‌ها به درستی و به زبان شیوا و هنرمندانه و روایت‌های صادقانه و مستند روایت شود قلوب بسیاری از مردم را در سراسر جهان به خود جذب می‌کند.
۶ـ برگزارکنندگان این جشنواره، به انقلاب اسلامی و رهبران آن افتخار می‌کنند و مسیر نظام جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته را علیرغم پاره‌ای ضعف‌ها و نواقص که عمدتا به دلیل دخالت نیروهای ضعیف و یا غیرمعتقد به تفکر و ارزشهای اسلامی و انقلابی عارض شد مسیر درخشان و رو به رشد می‌دانند و همچون رهبر عالیقدر معتقدند این انقلاب بی‌نام خمینی در هیچ جای جهان شناخته شده نیست، و معتقدند همچنان که نام امام خمینی سلطه طولانی مستکبرین را براین کشور پایان داد، اندیشه حضرت آیت‌آلله خامنه‌ای عامل سقوط و شکست جبهه استکبار و نویدگر پیروزی جبهه حق بر جبهه ظلم و استکبار خواهد بود.
دبیر جایزه ادبی شهید اندرزگو، نیز در این مراسم به ارائه توضیحاتی درباره این جایزه پرداخت و گفت: مجموعه حاضر با برگزاری کارگاه‌های کارشناسی با حضور ناشران و نویسندگان و پژوهشگران تاریخ معاصر در سال‌های ۹۵ و ۹۶ و ۹۷ و برگزاری دو همایش در این سال‌ها و شناسایی مجموعه آثار تولیدی در بخش‌های رمان کودک و نوجوان و رمان بزرگسال و تاریخ شفاهی موضوع جایزه ادبی شهید اندرزگو با عنوان «روایت انقلاب» و با تشکیل شورای سیاستگذاری در سال ۹۷ و اعلام برگزاری جایزه ادبی با تشکیل دبیرخانه آغاز و با انتخاب داوران شکل گرفت.
سیدصادق رضایی
سیدصادق رضایی افزود: آثار رسیده به دبیرخانه در اختیار داوران قرار گرفت و دو برابر جایزه، کتاب در هر بخش انتخاب و جهت بررسی نهایی در اختیار گروه نخبگانی قرار گرفت و در نهایت پنج اثر به‌عنوان آثار برگزیده معرفی می‌شوند.
به گفته وی، مطلب قابل تاکید از سوی برگزارکنندگان جایزه ادبی شهید اندرزگو این است که آیا اساسا عملکرد ۵۰ ساله پدر و پسر پهلوی قابل تطهیر است یا خیر؟ و اینکه تا به کی و چندسال می‌توان جعل تاریخ انجام داد و حتی تاریخ‌سازی کرد واین فضا را مدیریت کرد.
رضایی در ادامه بیان کرد: البته به مصداق (عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد) و به لطف و مدد الهی حاصل تلاش مقابله با جریان شیطانی تحریف تاریخ معاصر که با حضور جوانان پرشور و با انگیزه الهی و نیز پیران این راه مجموعه کتاب‌هایی است که در بخش تاریخ شفاهی و مستندنگاری و نیز تحلیل تاریخ و همچنین تألیفاتی در قالب‌های هنری و ادبی، رمان و داستان برای مخاطبین مختلف است که در واقع هنرمندان متعهد و انقلابی در آغازین سال‌های شروع انقلاب اسلامی با تالیفات خودشان ادبیات مقاومت و اعتراض را به جریان انداختند و با پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس شکل گرفت و همان مجموعه مومن امروز همت کرده‌اند و دست به تالیفاتی در مقابله با تحریف تاریخ معاصر تحت عنوان «روایت انقلاب» زده‌اند.
مقابله امروز ما با جریان تطهیر پهلوی مقابله‌ای ریشه‌ای است
دبیر جایزه ادبی شهید اندرزگو با بیان اینکه مقابله امروز ما با جریان تطهیر پهلوی مقابله‌ای ریشه‌ای است، گفت: هنگامی که در عصر پهلوی دوم و با هدایت و حمایت دربار و ملکه ایران و با همراهی جریان روشنفکری الحادی سعی و تلاش داشتند تا ادبیات ایران را از خداگرایی و آخرت‌محوری حذف کنند و همچنین با برنامه‌ریزی حساب‌شده در پی آن بودند تا با ترویج فرهنگ غربی از فرهنگ ایرانی و اسلامی حیازدایی کنند در همان دوران هنرمندان متعهد و انقلابی احساس وظیفه کردند و دست به قلم بردند و آثاری نوشتند و تولید کردند و به دست مخاطبان می‌رسانند، آری جریان مقابله نور انقلاب اسلامی با ظلمت استکبار و طاغوت است.
جایزه اندرزگو ۳۰سال دیرتر برگزار شد
ابراهیم حسن‌بیگی نویسنده «دو روایت از یک عکس» در این مراسم گفت: امروز به میثم نیلی گفتم این جشنواره ۳۰سال دیرتر از موعد مقرر برگزار شد، همان‌طور که حوزه هنری، جشنواره داستان انقلاب را ۲۰ سال دیرتر برگزار کرد. شاید اگر بوی تعفن رژیم پهلوی به مشام ما نرسیده بود این جشنواره هم برگزار نمی‌شد.
این نویسنده برگزیده افزود: سال‌ها پیش که در حوزه هنری بودیم، دغدغه ما این بود که ادبیات انقلاب هرگز پا نگرفت و جوان‌های ما نمی‌دانند رژیم پهلوی چه بود. بعد از دفاع مقدس ما باید نوشتن تاریخ انقلاب را جدی می‌گرفتیم تا مثل امروز نشود که جوان‌ها مرتب از ما سوال می‌پرسند «شما چرا سال ۵۷ انقلاب کردید؟» وظیفه ادبیات و هنر این است که به این سوال مهم پاسخ دهد.
حجت‌الاسلام سید محمود اندرزگو
بزرگترین کرامت شهید اندرزگو، تحولاتی است که در مردم ایجاد می‌کرد
حجت‌الاسلام سیدمحمود اندرزگو، فرزند شهید اندرزگو نیز در این مراسم گفت: نقاط عطفی در زندگی شهید اندرزگو وجود داشته است و گاهی از ما می‌پرسند بهترین و بزرگترین کرامت شهید اندرزگو چه بود؟ درواقع شهید اندرزگو با نام مادرش قفل بسته را باز می‌کرد و ماشین بدون بنزین را حرکت می‌داد و به مقصد می‌رساند. در اوضاعی که در خطر بود با توسلات و توجهاتش از مخاطرات عبور می‌کرد.
وی افزود: کرامات زیادی درباره شهید اندرزگو نقل می‌شود اما به نظر من بزرگترین کرامت او، تحولاتی است که در مردم ایجاد می‌کرد و جذب جوان‌های لاتی بود که روبه‌روی مسجد چیذر می‌ایستادند و شهید اندرزگو آن‌ها را با رفتارش نمازخوان می‌کرد. امیدوارم شما هم با قلم‌تان تحولاتی در انسان‌ها ایجاد کنید البته به شرطی که قبلش وضو بگیرید. این تحول وقتی به دست می‌آید که مخاطب وقتی کتاب‌تان را می‌خواند، احساس کند با اعتقاد قلبی این مطالب را نوشته‌اید و این توفیق را پیدا کنیم که متحول شویم، جریان‌سازی کنیم و در دیگران هم اثرگذار باشیم.
در ادامه مراسم بیانیه هیئت داوران در سه بخش جایزه ادبی شهید اندرزو قرائت شد.
اهمیت استفاده صحیح از مفاهیم برآمده از فرهنگ، ادب و اسطوره‌های بومی و مردمی در خلق آثار
در بیانه هیات داوران داستان کودک و نوجوان نخستین دوره جایزه ادبی شهید سید علی اندرزگو آمده بود: «با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، به‌رغم تلاش داستان‌نویسان این حوزه برای بازتاب وقایعی که منجر به طلوع فجر انقلاب شده، به نظر می‌رسد ذهن کنجکاو و پرسوال مخاطبین کودک و نوجوان، هنوز به پاسخ سزاوار و شایسته‌ای درباره چرایی این واقعه بزرگ در تاریخ کشورمان نرسیده باشد.
داوران گروه داستان کودک و نوجوان این دوره از جایزه ادبی شهید سید علی اندرزگو، ضمن ابراز ناخرسندی از وضعیت کیفی و کمی کتاب‌ها با موضوع انقلاب اسلامی، بر این نظرند اتفاق تازه‌ای در این دوره رخ نداده و صفحه جدیدی از ادبیات، ورق نخورده است. لذا مشکلاتی در آثار داستانی بخش کودک و نوجوان منتشره در سال مورد داوری وجود داشت که عبارتند از :
۱-اکثر داستان‌های منتشره، علی رغم داشتن ساختاری تقریبا قابل قبول در عناصر متعارف داستان، به گونه‌ای نبودند که مخاطبین را راضی کنند. مشکل خیلی از نوشته‌ها شتابزدگی در آثار و عدم جذابیت و کشش و تعلیق‌های داستانی بود.
۲- به نظر می‌رسد نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان، ضمن رعایت محدودیت‌های گروه سنی مخاطب، بایستی ذهن پویا و پر از سوال آن‌ها را جدی بگیرند. با دوری از روایت صرف وقایع انقلاب، استفاده از شیوه‌های خلاقه و نوین روایت در داستان، به مفاهیم بینامتنی، توجه کنند. باید استفاده صحیح از مفاهیم برآمده از فرهنگ، ادب و اسطوره‌های بومی و مردمی در خلق آثار، برای بیان مفاهیم زیرپوستی مورد توجه جدی قرار بگیرد. این نکته‌ها علاوه بر ایجاد لذت زیبایی‌شناسانه ادبی، باعث عمیق‌تر شدن لایه‌های زیرین داستان‌ها و ایجاد لذت کشف در مخاطبین می‌شود. چیزی که در ادبیات امروز، کمتر شاهد آن هستیم.
۳-وجود فاصله بین دنیای ذهنی و تجربیات نویسندگان امروز از وقایع انقلاب با دنیای کاملاً متفاوت و پر از پرسش نوجوانان امروز، باعث کمتر شدن اقبال مخاطبین به این آثار شده است و...
امیدواریم ناشران، مؤلفین و نویسندگان کودک و نوجوان در سال های آینده در جهاتی گام بردارند که کتاب‌های کودک و نوجوان همه شاخصه های یک داستان خوب و جذاب را دشته باشد و مخاطبین شاهد شکوفایی آثار و جهانی شدن و ماندگاری آن باشند.
داوران این بخش ضمن احترام به اساسنامه و شیوه کاری بانیان محترم این جایزه، پیشنهاد می‌کنند در دوره‌های آتی، بخش «کودک» و «نوجوان» را از هم تفکیک کنند. چرا که بررسی و انتخاب آثار در حوزه‌ای که کتاب‌هایش عملاً برای دو مخاطب خاص «کودک» و «نوجوان» منتشر شده، دشوار است و به نظر می‌رسد حقی از گروهی ذائل می‌شود.»
روایت انقلاب، باید روایتی از انسان ایرانی و امیدآفرین باشد
بیانیه هیئت داوران داستان و رمان بزرگسال اولین دوره جایزه ادبی شهید سیدعلی اندرزگو: «نگه داشتن دستاوردهای بزرگ اجتماعی با وجود فراموشکاری نهادها و ادارات یا منفعت‌طلبی گروه‌ها و احزاب، کاری سخت است. حفظ این دستاوردها بیشتر از دلسوزی به دوراندیشی و عمل نیاز دارد. انقلاب اسلامی به عنوان یکی از دستاوردهای بزرگ مردم ایران، به احیاء دوباره دین و ارزشهای انسانی کمک کرد. بر همین مبناء، هنر و ادبیات برآمده از انقلاب هم هنری متعهد و در خدمت ارزشهای انسانی و پله‌ای برای تعالی بشر است. این نوع از نگاه به هنر و ادبیات باید عمق داشته باشد و بکوشد ذهن مخاطب را به چیزی بالاتر مشغول کند و آن اینکه حیات انسان هدفدار است و همه تلاش‌ها باید در جهت تعالی و رشد انسان باشد.
انقلاب فقط جابجایی قدرت نبود بلکه اصلی‌ترین کارکرد آن، تغییر و تحول در نگاه و باورها بود. با توجه به همین تغییر، انقلاب بخش مهمی از تاریخ پر فراز و نشیب کشورمان است و نویسنده متعهد و دغدغه‌مند نمی‌تواند به آنچه در کشورش روی داده بی‌تفاوت باشد. باید به دور از هر گونه تحریف و تطهیر عناصر فاسد، سیاست‌زدگی و ساده‌انگاری، از سوژه‌های دم‌دستی و تکراری به چیستی، چرایی و چگونگی انقلاب برسیم.
مبانی ادبیات انقلاب، برآمده از مبانی فکری، اعتقادی، اهداف و ارزشهای انقلاب است. بر همین اساس، آرمان‌گرایی، تعهد، واقع‌گرایی، پررنگ‌تر شدن هویت فرهنگی دینی و تغییر نگرش در مضمون و محتوا، از ویژگی‌های آثار انقلاب است. به نوعی دیگر، داستان و رمان انقلاب باید تصویرگر روح آرمان های انقلاب باشد؛ و در این میان، درک درست انسان برآمده از انقلاب مهم است. باید بفهمیم این حرکت بزرگ چه دگرگونی را به وجود آورد که انسان قبل از انقلاب متحول شد.
ماندگاری وقایع تاریخی به اندازه طول عمر آدمی است اما وقتی به تن تاریخ لباسی از جنس داستان و رمان بپوشانیم، عمر و ماندگاری آن را برای ابد تضمین کرده‌ایم. هیئت داوران داستان و رمان بزرگسال اولین دوره «جایزه ادبی شهید سید علی اندرزگو» متشکل از خانم‌ها وجیهه سامانی، فاطمه بهبودی و ساسان ناطق، ضمن تقدیر و تشکر از ناشران و نویسندگان برای حرکت در مسیر ماندگاری این دستاورد بزرگ، اعلام می‌نماید ۵۶ اثر راه یافته به مرحله پایانی را برابر سیاست‌ها و اهداف جایزه، با دقت و با توجه به مضمون و محتوا، فرم و تکنیک و آنچه در بالا به آن اشاره شد، بررسی و ارزیابی کرده، در جلسه پایانی خود و پس از پشت سر گذاشتن نقد و دفاع تک‌تک داوران در قبال آثار، اسامی ۶ اثر منتخب جایزه را در اختیار دبیر اجرایی جایزه قرار دادند.
در پایان یادآور می‌شود: داستان انقلاب وقتی خودش را نشان می‌دهد که در مسیر خلق داستان ایرانی حرکت کند؛ بدون گوشه چشمی به خوش‌آمدی آنسوی مرزها. روایت انقلاب، باید روایتی از انسان ایرانی و امید آفرین باشد.»
تلاش‌ها تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد
بیانیه هیات داوران گروه روایت تاریخ و تاریخ شفاهی نخستین دوره جایزه ادبی شهید سیدعلی اندرزگو: «با استعانت از درگاه خداوند قادر متعال، هیأت داوران بخش روایت تاریخ و تاریخ شفاهی جایزه شهید اندرزگو با بررسی بیش ۱۳۲ اثر رسیده به دبیرخانه جایزه، که تاریخ نشر آن ها بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ بوده است، با عنایت به اهداف جایزه مبنی برتبیین تاریخ مستند و متقن انقلاب اسلامی و مقابله با تحریف تاریخ، و با در نظر گرفتن معیارهای و شاخصه‌هایی چون: توجه به استانداردهای علمی پژوهش، تعمیق پژوهش‌ها و یافته‌ها، پاسخ‌گویی به سوالات و ابهامات نسل امروز و فردا، بدیع و تازه بودن موضوعات و سوژه‌ها، استفاده از روش‌های خلاقانه برای انتقال پیام به مخاطب، بهره‌گیری از نثر روایی و روان و نیز اهتمام به نقل روایت صحیح و درست از رخدادها و حوادث تاریخی، نامزدهای بخش روایت تاریخ و تاریخ شفاهی را به دبیرخانه جایزه اعلام کرده است.
هیأت داوران بخش روایت تاریخ و تاریخ شفاهی، ضمن سپاس از نویسندگان، پژوهشگران و ناشران عرصه تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی، بر این باور است این تلاش‌ها تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد و ضمن ابراز خرسندی از برگزاری چنین جایزه‌ای، که به نام شهید بزرگوار حجت‌الاسلام سیدعلی اندرزگو مزین شده، امیدوار است این جایزه و مشوق‌های دیگر بتواند ما را در رسیدن به اهداف مطلوب یاری رساند.»
گفتنی است این مراسم با حضور حجت‌الاسلام قمی؛ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، علی مختارپور؛ دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی، محسن مومنی شریف؛ رئیس حوزه هنری، میثم نیلی؛ رئیس مجمع ناشران انقلاب اسلامی و عضو شورای سیاستگذاری جایزه ادبی شهید اندرزگو، قادر آشنا؛ مدیرعامل موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی، علی‌محمد مودب؛ مدیرعامل موسسه فرهنگی شهرستان ادب، موسی حقانی؛ رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر، علی‌اکبر اشعری عضو هیات امنای خانه کتاب، محسن پرویز و سیدصادق رضایی، دبیر جایزه ادبی شهید اندرزگو و جمعی از نویسندگان و ناشران عصر یک‌شنبه (۳ شهریور ۱۳۹۸) در حوزه هنری برگزار شد.
نظر شما